10 Nisan 2020 Cuma

Karaburun Kösedere Mutfaağından : ZINGATA

Karaburun Kösedere Mutfağının Lezzetli, kolay yemeklerinden birini daha sizinle paylaşmak istiyorum. Yemeğimizin adı : ZINGATA



Zıngata fırın başı yemeklerindendir. Ana malzemesi Balkabağıdır. Her hanenin kendi sebzesini yetiştirdiği bir bahçesi olurdu. Bahçenin bir köşesinde de olmazsa olmaz BALKABAĞI bulunurdu.


Yurdumuzda yaklaşık 15 tür balkabağı yetişir. Bunlar yemeklik, çekirdek ve tatlılık olarak kullanılır. Dayanıklı ve sert kabuklulardır. Herhangi bir koruma gerekmeden uzun süre açıkta saklanabilir.Tazeliğini korur. Elinizi uzattığınızda yemek hazır. Hayvanların erişemeyeceği bir yer olması yeterli:). Zıngatada uzun balkabağı olan tercihimizdir. Daha ince kabukludur kolay soyulur. Daha etlidir ve çekirdeği azdır. 

 

Tombul olanlar da Zıngata olur ama bunlar genellikle tatlı yapımı için iyidir.. Kabukları daha sertir. Günümüzde En iyisi marketlerdeki ("TEMBEL AVRAT" reyonuna uğrayıp temizlenmiş 1 kg BALKABAĞI almak olsa gerek :)

Eskiden hazır ekmek yoktu. Herkes kendi ekmeğini yapardı. Sokak aralarında karafırınlar vardı. Hemen her gün bir komşu ekmek atardı. Fırının yanından geçen komşu korların üstünü boş görürse beş dakikada Zıngatasını yada çalkaması hazırlayıp gelirdi

 

Ekmek atıldıktan sonra beklerken muhabbet kaynatılır , ekmeklerin durumu kontrol edilir. hem de yemekler pişerdi. Fırının ağazına ekmeğe göre daha ince ve küçük bir ekmek atılır. Buna PİDE denirdi. Pide ekmeğe göre daha çabuk pişer, mis gibi kokardı. Bu pideden yemek ve ekmek kokuları arasında gelen geçene bir parça koparılıp verilirdi. Özellikle çocuk ve hamile kadınlara. O pidenin tadı hala damaklarımda.


Kış günlerinde maşingalar boş kalmaz. Zıngata sıklıkla meydan görürdü. ZINGATA Kösederede herkesin hazırında bulunan malzemelerden yapılır. İyi Üretici olan yöre halkı Tuz hariç bu yemekte kullanılan tüm malzemeyi kendisi yapar ve üretirdi. 


Zıngata tarifinden önce kabağın hakkını verelim. BALKABAĞI Kösedere Mufağının temel taşlarından biridir. Nesi yapılmaz ki. Karadenizin hamsisi gibidir desem yeridir. Tatlısından tuzlusuna böreğinden çöreğine hatta çiğdeme rakip çekirdeğini çitmekten , çiçek dolmasına kadar her şeyi yapılır


Kabak çekirdekleri çitilmekten kurtulup toprağa düştükten yaklaşık bir ay kadar sonra ilk ürünlerini vermeye başlarlar. Kabak Çiçeği. Sabah erken kalkan erkek çiçekleri tolayabilirdi.Bu gün ben yarın sen:) Ya dolmasını yapar, yada Kabak Çiçeği Çullaması. Bunları bir kenara koyalım hedef ZINGATA. 

Ben bir kabak çiçeğini uzaktan gördüğümde aklıma iki lezzet gelir. Dişi ise ZINGATA , erkek ise Çullama ikisi de bana göre muhteşem. 

Balkabağının Kösederedeki yemek çeşitlerini sıralıyalım. Kabak Çiçeği Dolması, Kabak Çiçeği Çullaması, Kabak Köftüsü ,Kabak kızartması, kabak çullaması ,Fırın Böreği , Kabak tatlısı, ZINGATA. şu anda aklıma gelenler. 


Sözü fazla uzatmadan ZINGATA tarifini yapalım. 

ZINGATA: Malzemesi 
1-) 1 kg BAL kabağı (Tembel reyonundan almıştık ya:) ama siz kendiniz hazırlarsınız biliyorum. 
2-) Varsa 2 tane domates ( Yoksa salça suya karıştırılıp erittikten sonra) 
3-) 1-2 tane soğan iri boy 
4-) Birkaç tane 2 ye 3 e bölünmüş biber yada kuru biber.olmasa da olur. 
5-) 1-2 baş sarımsak ( Olmaz ise olmaz )
6- ) Zeytinyağı (OLMAZ İSE OLMAZ )
6-) 1 bardak su
7-) tuz 
HAZIRLANIŞI 
-Orta büyüklükte bir tepsinin içini Zeytin yağıyla iyice yağlayalım. 
-Kabukları soyulmuş Bal kabakları yaklaşık kibrit kutusu büyüklüğünde ve 1cm kalınlığında doğrayalım. 
-Sonra kabakları tepsinin tabanına kabakları dizelim. 
-Soğanları ikiye bölüp irice doğrayıp tepsinin üzerine dağıtın. 
-Domatesleri salata gibi yada yuvarlak doğrayıp tepsinizin üzerine dapağıtın. Domatesiniz yok ise salça kullanabilirsiniz. 
-Ayıkladığınız sarmısakları diş olarak eşit bir şekilde tepsiye dağıtın.Çok demeyin iyidir. 
Tuz ilave edin., 
Bolca ZEYTİN YAĞI gezdirin. 
Son olarak 1 bardak su gezdirerek yavaş yavaş ilave edilir. 
( Domatesimiz yok ise bu suyun içine salça koyup iyice erittikten sonra tepsinin içine gezdirerek yavaş yavaş dökebiliriz.) 

ZINGATA Pişmeye hazır. 

KIZGIN FIRINA ATALIM. 



Dayanamadım ucundan azıcık yedim :) Nefis olmuş. 
Yemeğin güzel ve lezzetli olmasının sırrı : Mümkün olduğunca iyi pişirmek gerekiyor. Eskilerden bir deyim vardır bu yemekle ilgili derler ki ( zıngatanın lezzetini artması için yemeği fırında unutacaksın) yani mümkün olduğunca çok pişirmenizi tavsiye ediyorum. Yakmamak şartıyla tabi ki. 
Deneyin Beğeneceksiniz. 
Afiyet olsun 
Her şey gönlünüzce olsun 



Kosedereli M.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder