5 Mart 2012 Pazartesi

HURMA ZEYTİN : Tanrının Karaburun Yarımadasına Hediyesi



KAHVERENGİ KIVIRCIK KARABURUN HURMASI 


1- Hurma Zeytin  Nedir? 

 Bir doğal lezzettir. Eşsiz  Sofralık Zeytin Çeşididir. Ekolojik şartlarda oluşur. Zeytin dalında tatlılaşır. Koparıldığında hiç bir işlem yapılmadan, anında, taze taze yenebilir. Kendine özgü bir tad ve görünüşü vardır. Doğal lezzet arayanlar için Zeytin olarak eşi ve benzeri yoktur.         

2- Nerede Yetişir? 

Yurdumuzda sadece KARABURUN Yarımadasında  görülen bu ekolojik oluşum, bir çok kaynağa göre Dünyada  yalnız  Karaburun Yarımadasında, az da olsa Urla ve Çeşme'de yetişmektedir. 

Eskiden Foça'da da raslandığı söyleniyor. Sanayi ve çevre şartları ekolojik ortamı bozmuş olsa gerek şu an rastlanmamaktadır. 

Bu gün için en azından yurdumuzda sadece Karaburun Yarımadasında  OLMAKTADIR. Karaburun Hurması olarak bilinir. Tüm Karaburun yarımadasında yetişsede En fazla üretimin, Zeytin ağac sayısınına bağlı olarak en fazla üretimin  Kösedere Köyüde olduğu tahmin edilmektedir. 

Kösedere Köyünden başka , ilçenin tek beldesi olan Mordoğan Beldesi, Eğlenhoca Köyü, İnecik Köyü, Ambaseki ve  Saip  Köyleri başta olmak üzere tüm yarımadada  yıllara göre Hurma zeytin Rekoltesi değişmektedir.

 HURMA  ZEYTİN  Tamamen Endemik Bir Üründür.

3- Madem çok güzel ve özel bir ürün  neden daha çok üretilmiyor? 

Yazımın başında demiştim ya " Hurma Zeytin Tanrının Karaburun Yarımadasına Hediyesi ". Bu eşsiz doğal lezzetin oluşmasında İNSAN FAKTÖRÜ yok denilecek kadar az. Siz ne yaparsanız yapın HURMA ZEYTİN Ekolojik şartlar oluşmadan olmuyor. Ya nasip demek adettendir.

Bir ağaçta bin zeytin tanesi varsa hiç biri hurma olmayabilir. Yada bir iki tanesi olabilir. Bu sene yapar, seneye yapmaz. Bir dalında olur öbür dallarında hiç olmaz. Yan yana olan iki zeytin tanesinden biri hurma olur , diğeri olmaz. Yüz ağaç zeytinin olsa hiç birinde olmayabilir. Yada bir kaç tanesinde olur. Olduğu zamanda Kahverengi Kıvırcık Hurmalar Yemeye ve Seyretmeye doyamazsın.


Onun içindir ki bu güzel ve değerli ürünü tüm insanlara sunacak üretim yapılamıyor.Yöresel olarak en bol olduğu yıllarda İzmir civarında tüketiliyor.

4- Ekolojik şartları nedir, hakkında bilinenler varmı?

Babam derki , atalarımızın diktiklerini ve yaptıklarını geliştirebilirsin. Yeni yöntemler deniyebilirsin ama atanın diktiğinden vazgeçmeyeceksin. Çünkü o yüzyıllardır deniyor, tecrbe ediyor. Yakın çevrede var iken ATAN uygulamadı ise bir sebebi vardır. Araştır. Ondan sonra uygula.

Yörenin yüzlerce , binlerce yıllık zeytin türü ERKENCİ YAĞLIK ZEYTİNLER. HURMANIN oluşumunda BİRİNCİ ŞARTTIR. Yöreye bir zeytin fidanı dikeceksen Erkenci Yağlık Zeytin türleri olması şart diyordu.

Hurma oluşumu için gerekli diğer ekolojik şartlar:

  • Tür Erkence cins zeytin olacak
  • Zeytin taneleri etlenmiş zeytine yağ yürümüş olması gerek.
  • Karaburun Yarımadasını yalayan İzmir Körfezinin Ege'ye açılan yöresinden hakim rüzgar ( Rüzgarlı Mimasın ) aşırı nemli olmayan körfez rüzgarını alacak
  • Gece çiğde ıslanarak ıslak sabahlarda şanslı tanelerde Hurma zeytin oluşuyor. Daha önceleri  “phoma oleae” mantarı ve  ekolojik şartlarda oluşur ki bu da meyveyi fermente etmeye başlar denilmekte idi. Bu mantar zeytinin acısını  alıyor denilmekte , sanalda bu şekilde açıklamalar vardı. Ancak bu mantarın Hurma Zeytin oluşumunda etkili olmadığı şeklinde de  iddialar da var. Kısaca TANRININ KARABURUNA HEDİYESİ HURMA ZEYTİNİN Gizemi devam etmektedir.

Kabuğu acı suyunu kaybettiği için hafif buruşur. Onun içindir ki "KAHVERENGİ KIVIRCIK KARABURUN HURMASI "diye anlatım tam onun tarifidir.

Bu güne kadar  labratuvar ortamında Hurma zeytin yetiştirilememiştir.. İyi ki yetiştirememişler bu eşsiz lezzeti de diğer tüm yöresel ürünler gibi KATLEDEBİLİRLERDİ.

Yapılan gözlemlerde toprağın çok etkisi bulunmadığı kabul edilmiştir.



5- Hurma Zeytini Nerede ne zaman bulabilirim?

29 Ekim Cumhuriyet Bayramı civarında başlar. Kasım- Aralık ve Ocak aylarında taze olarak bulmak mümkün olabilir. Olabilir diyorum bazı yıllar bir tane bile olmaz. Şubat sonuna kadar taze olarak saklanmış olarak bulmak mümkün. Daha uzun saklamak için geleneksel yöntem salamuradır.

6- Kendine özgü bir görünüşü tadı kokusu var mıdır?
"Bilindiği gibi normal zeytin koparıldığında yenmeyecek kadar acıdır. Ancak Karaburun hurma zeytini dalından koparıldığında tatlı ve kendine özgü bir tadı vardır. Zeytin meyvesi ince kabuklu, bol yağlı meyve etinden ibarettir. Çekirdeği küçüktür. Ben olgunlaşmış Hurma Zeytinden yarım kilo güle oynaya keyifle yerim. Yanımdakiler önümden almasa fazlasını yerim :) Hurma Zeytini tattıktan sonra kesinlikle aradan yıllar geçse tadı damağınızda olacaktır.
7- Her yerde tanınıyor mu?

Bu ürünle ilgili akademik çalımalar var mı? Yurdumuzda Zeytincilikle uğraşanlar ve Ziraat Mühendislerinin bir çoğu Hurma Zeytini bilmez. Tanrının Karaburun Yarımadasına Hediyesi Bu Zeytin Türünü henüz bilmemektedirler. Söylediğimde büyük şaşkınlık yaşamaktadırlar.

Bu gün için bize düşen görevlerden birincisi : Mevcut ağaçlarımızı korumak ve gençleştirmek , yeni dikilen ağaçların sadece ERKENCİ YAĞLIK ZEYTİN OLMASINI SAĞLAMAK. Başka tür zeytinlerle türü yozlaştırmamak.

İkinci temel şart MEVCUT EKOLOJİK ORTAMI KORUMAK.

İşte bu noktada endişelerim korkunç.Umarım akademisyenler ve zeytincilik enstitütüleri daha kapsamlı çalışmalar yapacaktır.


8- ÇEVRE VE DOĞA KORUNABİLECEK Mİ ?

Mümkün Gözükmüyor. :(

2010 yılına kadar ümitlerim vardı.

Geçen yıl Rüzgar enerjisi ve otoyol kamu yararı adı altında bir maskeyle tüm yarımada ekolojisi bozuluyor. Hurma Zeytin Oluşumunda Denizden esen rüzgarın etkisi bilindiği halde hiç bir görüş dikkate alınmıyor. Zeytinler sökülüyor. Bu günlerde de daha önceden iptal edilen BALIK ÇİFTLİKLERİ 'nin Karaburun açıklarına kurulması için ÇED raporu çalışmaları var. Kısaca HURMA ZEYTİNİN EKOLOJİK ORTAMINI YOK EDİYORUZ.

KARABURUN YARIMADASINDA, HAVA-KARA ve DENİZ ile ilgili koşullarda değişim ışık hızı ile devam ediyor.


Bu gidişle bu gün Foça'da olduğu gibi zeytinliklerin sökülmesi ve üzerine bina inşa edilmesi, ağır sanayii, çevre kirliliği gibi nedenlerle artık yok olan hurma zeytini sadece yaşlı yerliler hatırlıyormuş.

Bu gidişle Hurma zeytini ileriki yıllarda anlatmak için biz de her şeyi bilen GOOGLE ÇUBUĞUNA " hurma zeytin " yazıp tıklayınca anlatabileceğiz. Muhtemel ifade aşağıdaki gibi olacaktır :(

ANADOLU'NUN BAZI YÖRELERİNDE Denizden Esen Rüzgar ile gelen tuzlu nem ile, sabah çiği, poyraz yada keşişleme rüzgarlarının etkisiyle ve bazı kaynaklarda ''olea pomea'' mantarı oluşur ki bu da meyveyi fermente etmeye başlar. Bu mantar zeytinin acısını bu şekilde alır.( Bazı kaynaklarda da söz konusu mantar için etkisi yok denilmekte) Karaburun Yarımadasını yalayan İzmir Körfezi'nin Ege'ye açılan yöresinden hakim rüzgar, ( Rüzgarlı Mimasın ) aşırı nemli olmayan körfez rüzgarını alırdı. RÜZGAR GİTTİ HURMA BİTTİ. :(

Kabuğu acı suyunu kaybettiği için hafif buruşurdu. Onun içindir ki "KAHVERENGİ KIVIRCIK KARABURUN HURMASI "denirdi. "

Sekmesi ile karşılanacağız.:(

Hurma Zeytin oluşumu ile ilgili bir takım çalışmalar yapılmışır. Ekolojik şartlar, Laboratuvar ortamında gerçekleştirilemediği için başarılı olamamıştır . Hurma zeytin gizemi hala devam etmektedir.

ALLAH

DOĞA , ÇEVRE ve HURMA ZEYTİNİ

İNSANDAN KORUSUN.

Her Şey Gönlünüzce Olsun.  

03.03.2012


-->

7 yorum:

  1. merhaba ;
    karaburun hurması diye taranınca google 32000
    site buluyor.elbette hepsine bakmak mümkün değil ama bakabildiklerimin tamamında, bu mucizeyi belli klima şartlarında phoma olea mantarının yaptığı yazıyor.
    bu, koca bir yanılgı.
    adı geçen mantar bir çürütücü asalaktır.
    bu bilginin kim tarafından hangi araştırmada bulunduğunu ve nerede yayınlandığını merak ediyorum.
    benim düşüncem, bir araştırma yapılmış ve hatta o araştırmada bu mantara rastlanmış olsa bile,karaburun hurmasıyla bu mantarın hiç bir ilgisinin olmadığıdır.

    saygılar.
    m.mihri

    YanıtlaSil
  2. Hurma zeytin Dalından toplanıp yediğimiz. Hiç bir işleme tabi tutulmadan tatlılaşan. Kendine özgü bir tadı olan ve Yurdumuzda Karaburun yarımadasında ekolojik şartlarda oluşan bir sofralık zeytindir. Ben taze hurmadan bir kilo yiyebilirim. Harika bir lezzettir.
    Doğal olarak yetişen, Yöresel olarak tüketilen ve genel pazara düşemeyen bu HURMA ZEYTİN ticari bir MAL olamamaktadır. Yapılan araştırmalarda söz konusu mantar , zeytin cinsi , iklim koşulları etken olduğu ekolojik şartlar hakkında açıklamalar var. Ankara Üniversitesinden Mücahit Beyle bir ortamda karşılaştığımızda ona da sormuştum. Hurma Zeytin ve Oluşumundaki mantar ile ilgili değerlendirmeyi o da yapmıştı. Şu bir gerçek ki doğa şartları ve kirlilik HURMA ZEYTİN oluşumunu etkiliyor.
    Kısacası Tanıştınız mı bilemiyorum. HURMA ZEYTİN KARABURUN YARIMADASINA TANRININ HEDİYESİDİR. Sevgi ve selamlarımla
    1kosedereli

    YanıtlaSil
  3. Sitenizi hergün takip ediyoruz. Profesyönel blogunuzun günlük takipçisi olduk. Burun ameliyatı şirketimiz çalışmalarınızda başarılar diler.

    YanıtlaSil
  4. Eğer hurma zeytin dediğiniz hamadis ise davutlarda bu ağaçlardan var ve biz toplayıp hiç bir işleme tabii olmadan yiyoruz kurtsuz ve yenilebilir miktar azdır fakat yiyecek miktarda bulunur .yani karaburunu bilmem fakat dvutlarda var.

    YanıtlaSil
  5. Arada bir Dikili dağlarındaki zeytinlerde de oluyor.

    YanıtlaSil
  6. faydalı bilgiler için teşekkürler.

    YanıtlaSil
  7. 35 Senedir Hurma Zeytini ile tanisikligim vardir ,Eskiden Eglenhoca,Kosedere Inecek ve Saip,ten
    Satin alir ve yikayarak ayikliyarak,Salamurasini yapar ve Kahvaltida ve Erenler Sofrasinda Tuketirdim.Simdi ise Izmire Geldikce Karsiyaka,dan Sakip Aga veya Havva Hanim,in dukkanindan
    satin almaktayim.Bu sene( 2019 )mahsulu cok guzeldi taneler iri ve mantar curugu azdi.
    Aralik ve Ocak alimlarina kilosu icin 25.-ile 18.- TL odedim ve Mart,2020 de salamura yaptim.
    Doga,nin bu guzel harikasi icin ilimsel bir arastirma yapilmamasi ve Ispanyadan Zeytin fidani
    ithal edilmesi Zeytincilik adina uzucu bir durumdur?

    YanıtlaSil