15 Haziran 2012 Cuma

TÜRKİYE KELEBEKLERİ : OSMANLI ATEŞİ

Favori kelebeklerimden Osmanlı Ateşi...

"Türkiye'de kaç tür kelebek var? " diye sorulduğunda, 420 tür kelebeğimiz var, bunların 22'si endemik, 50'ye yakın türün nesli tükeniyor diye cevap verebiliriz. Osmanlı Ateşi kelebeği nesli tükenmekte olan tehlike altındaki kelebeklerimizden biridir.

Alttaki Osmanlı Ateşi kelebeği erkek birey Gönen-2012 kaydıdır. Son günlerde Kanuni Sultan Süleyman diye takıldığımız  gözde kelebek. :). Erkeklerini kanat üst köşelerinde bulunan siyah beneklerden ayırt edebilirsiniz. 

Osmanlı ateşi kelebeği erkek kanat üstü



Osmanlı ateşi kelebeği çiçek üzerinde
Kanatlarının altında keskin bir kırmızı bant vardır. Kanat açıklıkları 28-32 mm civarındadır. 

Ön kanat kenarlarındaki siyah çerçeve, diğer benzerlerine oranla daha kalındır.

Hayvanlar (Animalia) Alemi, Eklembacaklılar (Arthropoda) Şubesi, Böcekler (İnsecta) Sınıfı, Pulkanatlılar (Lepidoptera) Takımı, Papilionoidea Üst ailesi, Lycaenidae Ailesi, Lycaenidae Altailesi, Lycaenidae Oymağı, Lycaena Cinsine mensup, Tür; Lycaena ottomanus - Osmanlı Ateşi, Heodes ottomanus Lefebvre,[1830] Lycaena ottomana Lefebvre,[1830] 

Ottoman's Copper...

Kısaca OSMANLI ATEŞİ KELEBEĞİ :)

Alttaki fotoğraf Osmanlı Ateşi kelebeği dişi bireydir. Bizim  HÜRREM SULTAN  :). Erkek ve dişi bireylerin kanat üstü benekleri farklıdır.

Osmanlı ateşi kelebeği dişi kanat üstü


Akdeniz ve Ege Bölgesinde yaygın olduğu bilinen ve koruma altında olan bir tür olup, son yıllarda bir çok ilden kayıt görülmemektedir. Konu ile ilgili yayınlarda en yaygın Balıkesir ve Antalya'da olduğu belirtilmektedir. Bu yazıda paylaşılan kelebek fotoğrafları Gönen - Balıkesir kayıtlarıdır. 

Osmanlı ateşi kelebeği papatya üzerinde

Literatüre göre; Adana, Antalya, Balıkesir, Bursa, Hatay, İçel, İstanbul, Muğla dağılımı bulunmakta ise de son yıllarda İzmir, Çanakkale, Bursa, Edirne, Kırklareli ,İstanbul gibi illerden kayıtlar ve gözlem haberleri gelmekktedir. ( Üstte Papatya konağında erkek birey ( Sultan Süleyman :) ) altta HÜRREM SULTAN :)

Osmanlı ateşi kelebeği kanat altı

Birçok kaynağa göre 900-2000 m. yükseklikler arasında yaşar. Sıcak otlakları ve kayalıkları tercih eder. Bilimsel yayınlardaki bu bilgiye karşılık son yıllardaki gözlemlerde özellikle benim Gönen gözlemlerimde deniz seviyesinden 50 metre yükseklikte yaygın olarak uçtuğu, yine denizden 90 km kadar içerideki vadilerde de Mart - Nisan - Mayıs - Haziran - Temmuz - Ağustos - Eylül - Ekim - Kasım aylarında da uçtuğu gözlemlendi. Maksimum yüksekliğin ise 1870 metre olduğu gözlemlenmiştir.

Osmanlı ateşi kelebeği erkek ve dişi birey aynı karede

Yetişkin bireylerin papatya, kekik, gelincik, karahindiba, anemon, yarpuz, yabani nane başta olmak üzere neredeyse tüm çiçeklerden beslendiği gözlemlenmiştir. Üstteki fotoğrafta bir papatya üzerinde solda erkek birey kanat üstü, sağda dişi birey kanat altı. 

Son yüzyıl içerisinde dünyayla birlikte Türkiye’de de kelebek türlerinde azalma oldu. Buna rağmen bir "kelebek cenneti" olan Türkiye’de 22’si endemik, yani sadece Türkiye’ye özgü, toplam 420 farklı tür yaşıyor. Ancak ne yazık ki 50'ye yakın türün nesli tükenmek üzere. Kelebekleri tanıdıktan sonra, siz de doğa korumacılığı çalışmalarına katılabilirsiniz. 


Beyaz çiçek üzerinde osmanlı ateşi kelebeği

Ne yazık ki son yüzyıl, "kelebek türlerinde bir azalma söz konusu oldu" diyorlar. Azalmanın nedeni kelebeklerin yaşam alanlarının kaybı, böcek ve tarım ilaçlarının aşırı kullanımı ile koleksiyon amaçlı toplanmaları. Birçok ülkede yasal koruma altında bulunmasına ve CITES (Uluslararası Nesli Tükenmekte Olan Türlerin Ticareti Konvansiyonu) koruması altına alınmasına karşın Türkiye’nin ve Avrupa’nın en gözde kelebeklerinin bazıları tükenme tehlikesi altında. Türkiye’de ise sayısı günden güne azalıyor.


Osmanlı ateşi kelebeği kanat altı fotoğrafı


Dünya'da, Yurdumuzdan başka Yunanistan, Bulgaristan ve Yugoslavya'da yaşar. 

Avrupa kelebek koruma kuruluşlarının kırmızı listesine göre, Türkiye’de 50 türün nesli, tehlike altında. Bunların başında Osmanlı Ateşi (Lycaena ottomana) gelmektedir. 

Osmanlı ateşi kelebeği erkek birey


Kanatlarını açıp güneşe döndüğünde bayrak rengine yakın kırmızı kanat üstü harika görünür. Osmanlı ateşi yaktığında uzak mesafeden farkedilir. Küçük arkadaş bögesini korur ve oralardan ayrılmaz. Kolay poz verir. 

Bu güzeli sevelim ve koruyalım. Yaşam alanlarına müdahale etmeyelim. Sevgilerimle. Her Şey Gönlünüzce Olsun..

1kosedereli

Daha detaylı bilgi ve görseller için üyesi olduğum kelebek gözlem topluluğu sitelerine uğrayabilirsiniz.
http://www.adamerkelebek.org/
http://www.trakel.org/

4 yorum:

  1. Kelebeklerle ilgili çok güzel bir yazı daha.. Bu sayede hem kelebekleri tanıyoruz hem de çok güzel çekilmiş fotoğraları izliyoruz. :) Bence insanlarda bu küçük ama güzel ve narin canlılar hakkında farkındalık da yaratıyoruz. Diğer kelebek türleriyle ilgili yazıları bekliyoruz. :)

    Birde yazıdaki fotoğraflardan erkek ve dişi Osmanlı Ateşi kelebeğinin bir arada olduğu fotoğrafta sanki arada bir de bir eklem bacaklı var. Örümcek gibi geldi bana. Avını yakalamış sanırım. Bu da bir ayrıntı.

    Yazıların devamını bekliyoruz.

    YanıtlaSil
  2. Dikkatini kutlarım. Arada Yengeç örümceği var. Bu kareyi çekmeye hazırlanırken erkek birey yoktu. Sadece avını yakalamış örümcek ve hareketsiz kanataltı Osmanlı ateşi kelebeği vardı.
    Erkek birey bir anda örümceğin üzerine pike yaptı ve kondu.
    Tam bir O AN
    Hangi amaçla geldi dersek ?
    1- Arkadaşını kurtarmak için
    2- Papatyada beslenmek için
    3- Dişi kelebeğe kur yapmak için.
    Her üçü de olabilir. Üçbeş saniye durdu gitti.
    Sevgilerimle. Her Şey Gönlünüzce Olsun

    YanıtlaSil
  3. tebrikler yazı ve fotoğraflar için

    YanıtlaSil
  4. Özgürlük deyince aklımıza kuşlar ve kelebekler gelir.Hiç bir canlının bu renk cümbüşü, narin yaratıklardan etkilenmediğini söyleyemeyiz.Bebekler ve çocukların kelebek gördüklerindeki gözlemlerim beni hayretler içine düşürmüştür.Resimlerinde mutlaka kelebeği kullanırlar...Bu ilginç değil midir? Beş altı yaş grubu çocukların yukarıdaki müthiş görselleri izlerken gözlerindeki manalı bakışları güzelliğe, umuda, mutluluğa açılan duygularını açıkça ifade ediyor...VE MUTLU ÇOCUKLAR K E L E B E K L E R çiziyor....tebrikler,sevgiler...

    YanıtlaSil